Vochtproblemen bij platte daken: oorzaken en oplossingen

Vochtproblemen kunnen ernstige schade veroorzaken, maar zijn vaak te voorkomen. Het begint bij een goed ontwerp en zorgvuldige uitvoering van het platte dak. De kwaliteit van de aansluitingsdetails en de juiste materialen en dakopbouw zijn essentieel. Daarnaast is het ook belangrijk om de te gebruiken materialen te beschermen tegen regen.  

Hieronder vindt u een overzicht van de verschillende soorten vochtproblemen bij platte daken, met telkens praktische tips om ze te voorkomen. 

Waterinfiltratie 

Naast een slechte naaddichting is waterinfiltratie vaak het gevolg van slecht uitgevoerde aansluitingen op een plat dak. 

Aansluiting op spouwmuur 

De aansluiting van een plat dak op een spouwmuur vormt altijd een risico op waterinfiltratie. Bij zuidwestelijk georiënteerde muren is het risico het grootst, omdat die het vaakst worden blootgesteld aan slagregen.  

Ook neemt de kans op waterinfiltratie toe als de spouw slecht gedraineerd is of als de dakafdichting hoger werd opgetrokken dan het spouwmembraan en de open stootvoeg. Hierdoor blijft het water in de spouw achter en tast het uiteindelijk de binnenafwerking aan. 

Praktische tips:  

  • Het spouwmembraan moet de slab bedekken en de slab moet de dakafdichting overlappen.  
  • De opstand van de dakafdichting moet minstens 150 mm hoog zijn ten opzichte van het niveau van de afdichting of van de ballastlaag die erop is aangebracht.  

Aansluiting onder dorpels 

Ook bij terrassen en balkons moet de aansluiting onder dorpels vakkundig worden uitgevoerd om latere vochtproblemen te vermijden.  

Praktische tips:  

  • Wanneer de dorpel 150 mm boven het dakoppervlak ligt kan de afdichting onder de dorpel stoppen, op voorwaarde dat de spouwafdichting onder de dorpel wordt doorgetrokken. 
  • Indien u de voorgeschreven opstandhoogte van de dakafdichting (150 mm ten opzichte van het afdichtingsniveau of 50 mm ten opzichte van de tegels op tegeldragers) niet kan bereiken, dan kan u voor de dorpel een rooster voorzien voor de waterafvoer. De waterdichting moet onder de dorpel worden doorgetrokken en omhoog worden gebracht om een correcte afdichting te garanderen.  

Aansluiting tegen een buitengevelisolatiesysteem 

Indien de afdichtingsverbindingen niet correct zijn uitgevoerd kan er een vochtprobleem ontstaan tussen het buitengevelisolatiesysteem en de afdichting bij de dakrand. Het regenwater komt dan achter het isolatiesysteem terecht en sijpelt zo naar binnen. 

Praktische tip:  

  • Plaats het afdichtingsmembraan, de dakrandprofielen en de afwerking best voordat de gevelwerker aan de slag gaat. 

Aansluiting plat dak op hellend dak 

Ook waar een plat dak aansluit op een hellend dak is er een verhoogde kans op waterinfiltratie.  

Praktische tip:  

  • De afdichting moet voldoende hoog worden opgetrokken en het onderdak moet op de afdichting geplaatst worden. 

Condensatie 

Bij condensatie wordt warme, vochtige lucht vloeibaar door het temperatuurverschil tussen de warme lucht en een koud oppervlak. Hierdoor kunnen er vochtproblemen ontstaan in de constructie van een plat dak, zoals aantasting van de isolatie, houtrot en schimmelvorming.  

We maken een onderscheid tussen interne condensatie (in bouwdelen) en oppervlaktecondensatie (op bouwdelen): 

Interne condensatie 

Warme, vochtige lucht stijgt tijdens koude periodes vanuit de binnenruimte naar het dak en condenseert onder de dakafdichting, waardoor er vochtproblemen ontstaan. Platte daken boven ruimtes met een hoge luchtvochtigheid (zoals zwembaden) lopen extra risico. 

Praktische tips:  

  • Vermijd koude daken (waarbij de spouw tussen de dakvloer en de isolatie verlucht wordt met buitenlucht), en geef de voorkeur aan warme daken en omkeerdaken.  
  • De kwaliteit en de plaatsing van het dampscherm zijn eveneens belangrijk om condensatie te vermijden.  
  • Bij de renovatie van reeds geïsoleerde daken moet de warmteweerstand van de bovenste isolatielaag 1,5 keer groter zijn dan die van de onderste.  

Oppervlaktecondensatie 

Oppervlaktecondensatie treedt op wanneer vochtige lucht binnen in het gebouw condenseert op koude oppervlakken. Bij nieuwbouwprojecten is de kans op oppervlaktecondensatie (en de schimmel die daardoor kan ontstaan) eerder klein, zolang de thermische isolatie zonder onderbrekingen wordt aangebracht. Bij renovatiewerken is het risico op dit vochtprobleem groter. 

Praktische tip:  

  • Vooral bij renovaties in de buurt van overstekende dakranden in gewapend beton moet er voldoende geïsoleerd worden om geen koudebrug te hebben. Bovendien is het belangrijk om goed te ventileren. 

(Foto van Buildwise)

Bouwvocht 

Bouwvocht is het vocht dat tijdens het bouwen vrijkomt. Het kan afkomstig zijn van bouwmaterialen die water bevatten of die nat geworden zijn door de regen.  

Bij platte daken kan het gaan om vochtinsluiting onder het dampscherm in de hellingslaag of dakvloer, of zelfs in de nat geworden isolatie.  

Warme platte daken 

Bouwvocht in een warm plat dak kan onmogelijk naar buiten toe uitdrogen. Het vocht zal zich verplaatsen en ergens (ongewenst) condenseren en schade veroorzaken.  

Ingesloten vocht tussen de isolatie en de afdichting of tussen twee afdichtingslagen kan blaasvorming veroorzaken. Dit zal in de meeste gevallen eerder een esthetisch dan een functioneel probleem zijn. 

Praktische tips:  

  • Vermijd lichtgewicht beton dat veel water bevat. 
  • Kies voor het juiste dampscherm en bescherm materialen tegen vocht en regen.  
  • Denk eraan dat een dampscherm aangebracht op een vochtige ondergrond zich minder goed gaat hechten. 
  • Soms kan het nuttig zijn om een losliggend of geballast afdichtingssysteem te gebruiken of desnoods een mechanisch bevestigd systeem. 

Compactdak 

Ook compactdaken, waarbij de isolatie zich in de houten dakvloer bevindt, riskeren vochtproblemen door bouwvocht en vereisen speciale voorzorgsmaatregelen. 

Praktische tip: 

  • Zorg voor goede afspraken tussen de aannemer van de houten constructie en de dakafdichter, zodat de werken onmiddellijk na elkaar worden uitgevoerd en de constructie niet nat kan worden. 

Advies nodig over vochtproblemen bij platte daken? 

De inhoud van dit artikel is gebaseerd op de praktische gids “De meest voorkomende vochtproblemen bij daken” van Buildwise. Wilt u graag meer informatie over (het vermijden van) vochtproblemen bij platte daken? Aarzel niet om ons te contacteren. Onze experts helpen u graag verder!